2 phút cùng Bác sĩ #76 – Tiêu chảy cấp ở trẻ

1. Thế nào là tiêu chảy cấp?

  Tiêu chảy cấp là tình trạng đi ngoài phân lỏng, tóe nước hoặc có máu, đi tiêu nhiều lần trong ngày (thường > 3 lần) và kéo dài dưới 2 tuần.

2. Nguyên nhân thường gặp là gì?

  Nguyên nhân thường gặp nhất là nhiễm vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng từ thức ăn, nước uống không sạch.

Ngoài ra tiêu chảy cấp còn có thể do:

  • Uống kháng sinh kéo dài.
  • Ngộ độc thức ăn.
  • Một số bệnh đường ruột khác.

3. Bệnh có biểu hiện như thế nào?

  Người bệnh có thể có những biểu hiện như:

  • Đi phân lỏng nhiều lần, đôi khi có nhầy máu.
  • Buồn nôn, nôn.
  • Đau bụng, chướng bụng.
  • Có thể sốt.
  • Quan trọng nhất là dấu hiệu mất nước: khát nhiều, môi khô, mắt trũng, tiểu ít.

4. Khi nào cần đi khám ngay?

  Cần khám ngay nếu có một trong các dấu hiệu sau:

  • Đi tiêu phân lỏng quá nhiều, không bù nước bằng đường uống được.
  • Nôn nhiều, không ăn uống được.
  • Sốt cao, tiêu chảy có máu.
  • Người bệnh li bì, khó đánh thức, khát nhiều, tiểu rất ít.
  • Trẻ em dưới 1 tuổi bị tiêu chảy.

5. Bệnh có nguy hiểm không?

   Nguy hiểm nhất là mất nước và rối loạn điện giải, có thể dẫn đến co giật, hôn mê và thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp.

6. Điều trị tiêu chảy cấp như thế nào?

   Nguyên tắc điều trị chính là bù nước và điện giải:

  • Uống Oresol (ORS) đúng cách.
  • Nếu không có ORS, có thể uống nước cháo loãng, nước muối đường pha đúng tỉ lệ, nước dừa.
  • Nếu mất nước nặng bệnh nhân cần nhập viện để truyền dịch.
  • Kháng sinh chỉ dùng khi bác sĩ kê (ví dụ: tiêu chảy phân máu, nghi tả).
  • Bổ sung kẽm giúp rút ngắn thời gian tiêu chảy (trẻ < 6 tháng: 10 mg/ngày; ≥ 6 tháng: 20 mg/ngày, uống 10–14 ngày).

7. Người bệnh nên ăn uống thế nào?

  Nguyên tắc: “ăn để bù lại dinh dưỡng, không nhịn ăn”.

  • Ăn thức ăn dễ tiêu: cháo, súp, cơm mềm, chuối, khoai.
  • Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, nước ngọt có gas.
  • Không uống rượu bia, cà phê.
  • Trẻ em vẫn cho bú mẹ bình thường.

8. Làm thế nào để phòng bệnh tiêu chảy cấp?

  Phòng bệnh bằng cách:

  • Ăn chín, uống sôi
  • Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh.
  • Dùng nguồn nước sạch.
  • Giữ vệ sinh dụng cụ chế biến thức ăn.
  • Tiêm ngừa vắc xin Rotavirus cho trẻ nhỏ.

Thực hiện: Khoa Nhi/Tổ truyền thông