Trào ngược dạ dày thực quản là một bệnh lý khá phổ biến ngày nay. Tuy nhiên, bệnh lý này thường diễn biến thầm lặng, kéo dài. Chính vì vậy tạo cho người bệnh tâm lý chủ quan, đánh giá sai lầm về tính chất của bệnh.
Trào ngược dạ dày thực quản được định nghĩa như thế nào?
Trào ngược dạ dày thực quản, hay còn gọi là GERD (Gastroesophageal Reflux Disease), là một tình trạng trong đó axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng, thường gọi là ợ nóng. GERD xảy ra khi cơ thắt dưới của thực quản (LES) yếu đi hoặc không đóng chặt, cho phép axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và nếu không được điều trị, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh trào ngược dạ dày là gì và những ai có nguy cơ cao mắc bệnh này?
Triệu chứng phổ biến nhất của GERD là cảm giác nóng rát ở ngực (ợ nóng), thường xảy ra sau khi ăn và có thể tồi tệ hơn vào ban đêm. Các triệu chứng khác có thể bao gồm ợ chua, đau ngực, khó nuốt, và cảm giác có một cục u trong cổ họng. Những người có nguy cơ cao mắc GERD bao gồm:
- Người thừa cân hoặc béo phì.
- Phụ nữ mang thai.
- Người hút thuốc.
- Người tiêu thụ nhiều đồ ăn cay nóng, chua, hoặc đồ uống có cồn.
- Người bị stress kéo dài.
- Người có thói quen ăn quá no hoặc ăn ngay trước khi đi ngủ.
Có những phương pháp điều trị nào cho bệnh lý trào ngược dạ dày, và liệu rằng, căn bệnh này có được chữa khỏi hoàn toàn không?
- Điều trị GERD thường bắt đầu bằng việc thay đổi lối sống và chế độ ăn uống. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thay đổi lối sống: Tránh ăn quá no, không ăn ngay trước khi đi ngủ, nâng cao đầu giường khi ngủ, giảm cân nếu thừa cân, và tránh các thực phẩm và đồ uống gây kích thích như cà phê, rượu bia, và thức ăn cay nóng.
- Dùng thuốc: Có thể sử dụng các loại thuốc như antacid để trung hòa axit dạ dày, thuốc ức chế bơm proton (PPI) và thuốc chẹn H2 để giảm sản xuất axit.
- Phẫu thuật: Trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật để củng cố cơ thắt dưới của thực quản.
- Bệnh GERD có thể được kiểm soát tốt với điều trị đúng cách, nhưng khó có thể nói là chữa khỏi hoàn toàn, vì các triệu chứng có thể tái phát nếu không duy trì các biện pháp phòng ngừa.
Đối với người đã mắc bệnh trào ngược dạ dày, cần lưu ý điều gì trong sinh hoạt để bệnh không tiến triển nặng thêm?
- Đối với người đã mắc GERD, cần lưu ý những điều sau để tránh bệnh tiến triển nặng hơn:
- Ăn uống điều độ: Tránh ăn quá no, chia nhỏ bữa ăn trong ngày, và tránh ăn ngay trước khi đi ngủ.
- Tránh thức ăn và đồ uống kích thích: Hạn chế thức ăn cay, chua, cà phê, rượu bia và các đồ uống có ga.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân, vì béo phì làm tăng áp lực lên dạ dày và cơ thắt dưới của thực quản.
- Không hút thuốc: Thuốc lá làm yếu cơ thắt dưới của thực quản.
- Giảm căng thẳng: Stress có thể làm tăng tiết axit dạ dày.
- Nâng cao đầu giường: Khi ngủ, nâng cao đầu giường khoảng 15-20 cm để tránh axit trào ngược lên thực quản.
Chúng ta cần làm gì, để hạn chế nguy cơ mắc phải bệnh trào ngược dạ dày?
- Để hạn chế nguy cơ mắc GERD, cần chú ý những điều sau:
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, và thực phẩm giàu chất xơ. Tránh thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ, và đồ ăn nhanh.
- Giữ cân nặng lý tưởng: Thường xuyên tập thể dục và duy trì cân nặng hợp lý.
- Tránh các thói quen xấu: Không hút thuốc, hạn chế rượu bia và cà phê.
- Giảm stress: Tìm các biện pháp giảm căng thẳng như yoga, thiền, hoặc tham gia các hoạt động giải trí lành mạnh.
- Không ăn quá no: Chia nhỏ bữa ăn trong ngày và tránh ăn ngay trước khi đi ngủ.
Tài liệu tham khảo:
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Gastroesophageal Reflux (GER & GERD) in Adults
- Mayo Clinic. GERD
- American College of Gastroenterology. GERD
- Phác đồ điều trị Bộ Y tế và Bệnh Viện An Bình
Thực hiện: Khoa Tiêu hóa/Tổ truyền thông